در زمینه ی به درمان وابستگی به مواد بطورکلی دونوع رویکرد وجود دارد که عبارتند از :
الف)درمان مبتنی بر پرهیز کامل ودستیابی به زندگی عاری از مواد 
ب)درمان کاهش آسیب ها وعوارض ناشی از اعتیاد 

 درمان اعتیاد
با در نظر گرفتن اینکه وابستگی به مواد یکی از اختلالات روان پزشکی است بحث درمان نیز مطرح می‌شود. در فرهنگ عامه حاکم در کشور ما چنین نظری قالب نیست اما رویکرد اخیر اجرایی در سالهای اخیر به موضوع اعتیاد از نظرگاه بیماری بوده است و به تدریج تأثیرات خود را در تغییر دیدگاه عمومی خواهد گذاشت با این حال از دوران صفویه تاکنون تفاوت اساسی در این مورد ایجاد نشده است و فعالیت‌های بیشتری را طلب می‌کند که می‌تواند منجر به پیشرفتهای بیشتری نیز بشود. در حال حاضر موضوع درمان اعتیاد و به ویژه آمفتامین ها به نیروی محرکه‌ای تبدیل شده است که می‌تواند مجموعه‌ی روان شناختی و روان شناسی را تحت تأثیر خود به رشد وا دارد.

باید توجه داشت در دسترس بودن خدمات و درمانهای متعدد برای اعتیاد باعث کاهش ترس و نگرانی بیماران از شکست شده و در بالا بردن انگیزه‌ی معتادان جهت مواجهه و درمان تاثیر می‌گذارد. این نکته سیاست حال حاضر بخش درمان در کشور است. به هر صورت درمان‌های پیشنهاد شده با توجه به تبیین‌های صورت گرفته به دو دسته دارویی و غیر دارویی تقسیم می‌شوند (کاپلان و سادوک، 2006؛ ترجمه پورافکاری، 1386).

فهرست مطالب
1-6-6سومصرف مواد    1
2-1اعتياد    2
2-1-1تاریخچه مواد    3
2-1-2طبقه بندي مواد    5
2-1-3 وابستگي    8
2-1- 3-1 ملاک های تشخیصی DSM_IV_TRبرای وابستگی به مواد    9
2-1-4 سوء مصرف مواد    10
2-1-4-1ملاك های تشخيصي براي سوء مصرف مواد به شرح زير مي باشد:    11
2-1-5 قطع مصرف يا ترك مواد    12
2-1-5-1 ملاک های DSM_IV_TRبرای ترک مواد:    13
2-1-6همه گير شناسي    14
2-2مصرف مواد در ایران    15
2-3 عوامل تاثیر گذار بر مصرف مواد    15
2-3-1علل فردی    15
2-3-2 عوامل محیطی و اجتماعی    17
2-3-3 مشکلات هیجانی    20
2-3-4عوامل ژنتیکی و زیستی    23
2-3-5 سیستم پاداشمغزی    24
2-4 تاثیر تعاملی مولفه های متعدد با اعتیاد    26
شکل2-1 تعامل عومل موثر در شکل گیری وابستگی به مواد    27
(برگرفته از روانشناسی وابستگی به مواد ،دکترنعیمه بزمی ،1391)    27
2-5مبنای نظری وابستگی به مواد    28
2-5-1نظریات روان پویشی    28
2-5-2نظریات روان تحلیلی    28
2-5-3 روانشناختی خود    29
2-5-4 نظریات رفتاری - شناختی    30
2-5-4-1نظریات شناختی    31
2-5-5 نظریه های یادگیری    32
2-5-5-1 نظریه یادگیری اجتماعی – شناختی    32
2-5-5-2نظریه یادگیری اجتماعی    33
2-5-6دیدگاه های مبتنی بر ویژگی های درون فردی    33
2 -5-6-1مدل بوم شناسی اجتماعی    33
2-5-6-2الگوی تحقیر خود    34
2-5-6-3یادگیری اجتماعی چند مرحله ای    34
2-5-7نظریه تعامل خانواده    35
2-5-8نظریه های یکپارچه نگر    35
2-5-8-1نظریه رفتار مشکل    35
2-5-8-2نظریه گروه همسالان:    36
2-5-8-3 الگوی آسیب پذیری    36
2-5-8-4نظریه تفسیر انتخاب عقلایی    37
2-5-9نظریه های زیستی – روانی    37
2-5-9-1 نظریه  وابستگی جسمانی اعتیاد    37
2-5-9-2 نظریه مشوق مثبت اعتیاد    38
2-5-10نظریه های اجتماعی – فرهنگی    38
2-5-10-1نظریه بی هنجاری    39
2-5-10-2نظریه انزوا طلبی مرتون    39
2-5-10-3نظریه برچسب زنی    39
2-5-11نظریات فیزیولوژیک    40
2-5-12نظریه ی سیستم انگیزشی    40
2-6 اهداف درمان وابستگی به مواد    42
2-6-1رویکردها ی درمانی وابستگی به مواد    43
2-6-2 درمان اعتیاد    43
2-6-2-1درمان دارویی    44
2-6-2-2درمان های غیر دارویی    46
2-10-7پیشینه پژوهش    51
2-10-7-1پیشینه داخلی پژوهش    51
2-10-7-2پیشینه خارجی پژوهش    57
2-10-8جمع بندی نتایج پیشینه های پژوهش    61
منابع:    63
منابع فارسی    63
منابع انگلیسی    68