صفحه محصول - مسئولیت در قراردادها و اثر قرارداد در مسئولیت

دانلود پایان نامه کارشناسی رشته حقوق

مسئولیت در قراردادها و اثر قرارداد در مسئولیت

 
چکیده:
مسئولیت مدنی، دارای دو شاخه مسئولیت قراردادی و غیر قراردادی است. اگر قراردادی بین دو یا چند شخص وجود داشته و یکی از آنها مرتکب نقض قرارداد (عدم انجام؛ تاخیر در انجام تعهد) شود و به طرف مقابل ضرر وارد شود ناقض قرارداد مسئولیت قراردادی داشته و باید از عهده خسارت وارده برآید. در جایی که شخص به دیگری ضرر وارد می کند بدون اینکه بین آنها قراردادی وجود داشته باشد یا اگر قراردادی وجود دارد، ایراد ضرر ارتباطی به قرارداد ندارد، صحبت از مسئولیت غیر قراردادی می شود.در ارتباط با اینکه آیا مسئولیت قراردادی و غیر قراردادی دو نظام حقوقی مختلف هستند یا نظام حقوقی واحدی را تشکیل می دهند بین حقوقدانان اختلاف نظر وجود دارد: برخی این دو نظام را متمایز از یکدیگر می دانند ولی برخی دیگر معتقدند که چون هدف مسئولیت مدنی جبران ضرر می باشد، این دو نظام حقوقی واحد می باشند.با بررسی نظرات مختلف خواهیم دید که این دو نظام مسئولیت قراردادی و غیر قراردادی متمایز از یکدیگر می باشند و با وجود قرارداد، متضرر نمی تواند به قواعد مسئولیت غیر قراردادی استناد کند.
 
 
کلمات کلیدی:

مسئولیت مدنی

مسئولیت مصدری

مسئولیت قراردادی

مسئولیت در قراردادها

اثر قرارداد در مسئولیت

 
 
مقدمه 
در همه نظامات حقوقی، اصلی ترین وظیفه حقوق در جامعه جلوگیری از ارتکاب اعمال زیانبار و اتخاذ تدابیر لازم برای جبران خسارت ناشی از آن است، از این رو اگر گفته شود اصل جبران ضررهای ناروا در کنار دو اصل دیگر یعنی احترام به مالکیت و قدرت الزام کننده قراردادها، خلاصه شده تمام قواعد مدنی به حساب می آید، سخنی گزاف نخواهد بود.مسئولیت مدنی که بخش مهمی از حقوق مدنی را تشکیل می دهد همان التزام و تعهد قانونی شخص به جبران ضرر و زیانی است که در نتیجه عمل هستند به او و به مناسبت انجام فعل زیانبار به دیگری وارد شده است که ممکن است ناشی از نقض قرارداد و مصنوع اراده انشایی افراد و یا نقض الزامات قانونی باشد.
 
مسئولیت مصدری جعلی از مسئول و از ریشه «سال یسال» به معنای بر عهده گرفتن، ملتزم شدن و کفیل شدن و موظف بودن به انجام دادن امری آمده است.(معین، 1371، 4077)در آیات قرآنی واژه مسئولیت در معنای مورد بازخواست و مجازات واقع شدن به دلیل انجام یا خودداری از انجام کاری استعمال شده، چنانکه در آیه 34 سوره اسراء و 23 سوره صافات کلمه مسئول با عبارت «وافوا بالعهد ان العهد کان مسئولا» و «وقفوهم انهم مسئولون» و نیز در حدیث «کلکم راع و کلکم مسئول عن رعیته» این معنا از مسئولیت مراد بوده است. در اصطلاح حقوقی عبارت است از پاسخگویی شخص در قبال اعمالی که عرفاً به او استناد داده می شود و ضمانت اجرای قانونی آن بر حسب نوع مسئولیت متفاوت است. (باریکلو، 1385، 22)
 
درباره مفهوم مسئولیت مدنی برخی بر این عقیده¬اند که در هر مورد که کسی موظف به جبران خسارت دیگری است، در برابر او مسئولیت مدنی دارد (کاتوزیان، 1374، 48) و برخی نیز آن را عبارت از مسئولیت شخص در برابر خسارتی که آن شخص یا شی ء تحت حراست وی به دیگران وارد می کند و همچنین مسئولیت شخص بر اثر تخلف از انجام تعهدات قراردادی تعریف نموده اند. (جعفری لنگرودی، 1364، 173) 
 
 
 
 
 
 
 
فهرست مطالب
مقدمه 8

1 - مفهوم و هدف مسئولیت مدنی 8

1ـ1ـ مفهوم مسئولیت مدنی 8

1 – 2 – هدف مسئولیت مدنی 9
1 – 2 – 1 – جلب رضایت زیاندیده 9
1-2 – 2 – هدف مسئولیت مدنی در ارتباط با عامل ورود زیان 10
1- 2 – 3 – ایجاد نظم در جامعه با جلوگیری از اقدامات سایر اشخاص 11

2 – اقسام مسئولیت مدنی 11

2 – 1 – مفهوم مسئولیت قراردادی 11
2 – 2 – ماهیت مسئولیت قراردادی 12
2 – 3 – مفهوم مسئولیت قهری 12
2 – 4 – ماهیت مسئولیت قهری 13
3 – ارکان تحقق مسئولیت غیر قراردادی 13
3 – 1 – فعل زیانبار 13
3 – 2 – ورود ضرر 14
3 – 4 – تقصیر 15

4 – ارکان تحقق مسئولیت قراردادی 16

4 – 1 – وجود قرارداد معتبر 16
4 – 2 – ورود ضرر 16
5 – وحدت یا دوگانگی نظام مسئولیت 17
6 – 1 – تفاوت در مبنا 17
6 – 2 – تفاوت در تقصیر و اثبات آن 19
6 – 3 – تفاوت در اهلیت و میزان خسارت قابل مطالبه 20
6 – 4 – تفاوت در سایر مشخصات 20
7 – 1 – ادله قائلین به یگانگی دو نظام 21
7 – 2 – یکسانی از حیث مبنا و مفهوم تقصیر 22
7 – 2 – 1 – یکسانی از حیث مبنا 22
7 – 3 – اهلیت و شرط معافیت از مسئولیت 23
7- 4 – یگانگی در سایر مشخصات 23
8 – 1 – آثار مثبت و منفی جدایی نظام مسئولیتها 24
8 – 2 – آثار یگانگی نظام مسئولیتها 25

9 – حق زیان دیده در انتخاب نظام مسئولیت 25

10 – حق انتخاب و دلایل آن 26
10 – 1 – اختیار خواهان در تعیین مبنای دعوی 26
10 – 2 – دلایل موافقان نظریه حق انتخاب 27
10 – 3 – معایب نظریه حق انتخاب 27
11 – نظریه عدم اختیار خواهان 28
11 – 1 – مبنای نظریه عدم اختیار خواهان 29
12 – امکان یا عدم امکان جمع بین دو مسئولیت 30
12 – 1 – مطالبه دو خسارت جداگانه 30
12 – 2 – امکان طرح دوباره دعوای مسئولیت 31
مسئولیت قراردادی-ادامه 33
اول) وجود قرارداد 34
دوم) رابطه علیت بین خسارت و عدم اجرای قرارداد 34

انواع مسئولیت در حقوق مدنی 34

طبق ماده 307 امور ذیل موجب ضمان قهری است: 34
1- غصب 35
موارد غصب 35
احكام غصب 35
2- اتلاف 36
3-  تسبیب 36
4-استیفاء 37
الف) تفاوت استیفاء با غصب 38
ب) تفاوت استیفاء با اتلاف 38
ج) تفاوت استیفاء با تسبیب 39

بخش سوم: شرایط تحقق مسئولیت 40

1- ضرر 40
ج) شرایط‌ ضرر قابل ‌مطالبه 40
2-فعل زیانبار 41
3- رابطه سببیت 42
ب) نظریه سبب نزدیک 43
ج) سبب متعارف و اصلی 43
بخش چهارم: نتیجه‌گیری 43
مسئولیت مدنی 44
ـ قاعده تسبیب در فقه اسلامی . 
 2 ـ مسئولیت مدنی در قانون مدنی ایران 
 3 ـ مسئولیت مدنی در بعضی از قوانین مدنی دول غرب 44

مسئولیت مدنی جبران خسارت 53

گفتار اول : مفهوم و ماهیت شرط عدم مسئولیت 54

1. شرط عدم مسئولیت و مفاهیم مشابه 54
الف - شرط توسعه و تضییق قوه قاهره 56
ب -شرط تحدید نوع مسئولیت و میزان یا مبلغ آن 57
ج - شرط كاهش مدّتِ اقامه¬ی دعوا (تحدید مرورزمان) 57
د- شرط عدم مسولیت نسبت به اعمال خیارات 57
ب- ماده 381 قانون تجارت 59
ج - ماده 230 قانون مدنی 59
د – ماده 436 قانون مدنی 59
ه - ماده 448 قانون مدنی 60
و - مواد 752 و 754 قانون مدنی 60
ز - مواد 60 و 322 قانون مجازات اسلامی 60
پذیرش عرف و نیازجامعه 62

گفتار سوم : احكام شرط عدم مسئولیت و آثار آن 63

1. شرایط نفوذ شرط عدم مسئولیت 63
ب - معقول بودن و رعایت اصل قسط 64
ج - عدم مخالفت با قوانین حمایتی 64
ه - عدم ارتكاب عمد یا تقصیر سنگین 65
. قلمرو شرط عدم مسئولیت 66
ب - شرط عدم مسؤولیت نسبت به نقض اساسی قرارداد 67
3. آثار شرط عدم مسئولیت 68
ب - اثر شرط نسبت اشخاص ثالث 68
الزامات قانونی خارج از قرارداد (ضمان قهری) 72
مقدمه 72
الزام خارج از قرار داد به چه معناست؟ 72
اتلاف و احکام آن 74
اتلاف به مباشرت: 76
اتلاف به تسبیب: 77

گفتار دوم: شیوه ی جبران خسارت 83

گفتار سوم: نمونه ای از آرای شورای حل اختلاف درخصوص اتلاف 85

تسبیب و احکام آن 87
گفتار اول: شرایط تحقق ضمان در تسبیب 93
گفتار دوم: اسباب سقوط ضمان در تسبیب 111
گفتار سوم: تصادم وسایل نقلیه 115
گفتار چهارم: آثار مسؤولیت مدنی 117
گفتار پنجم: نمونه ای از آرای شورای حل اختلاف درخصوص تسبیب 118
دلیل قائلین به اینکه ضمان نقل ذمه به ذمه است: 127
انعقاد عقد ضمان: 128
ضمانت ورشکسته: 129
اعسار ضامن: 130
تعلیق در عقد ضمان: 131
خصوصیات عقد ضمان: 134
موارد فسخ نیز در بخش دوم ماده 701 احصاء شده است 
به موجب این ماده عقد ضمان در سه مورد قابل فسخ است: 139
اقاله در عقد ضمان: 139
خصوصیات لازم برای موضوع عقد ضمان: 140
ضمان عهده : 141

تأثیر فسخ یا اقاله در برائت ضامن از ضمان عهده:(ماده 708ق.م) 143

وضعیت تضمینات سابق در ضمان 145
مقایسه بین تبدیل تعهد وانتقال دین: 146
انتقال قهری دین مانند انتقال دین متوفی به ورثه در صورت قبول ترکه 147
تعدد ضامن: 148

بررسی تأثیر شرایط عقد ضمان نسبت به مسئولیت ضامن: 149

1-ضمان به بعض از دین یابه بیشتر یا کمتر از دین: 149
2-وضعیت دین وضمان از حیث مؤ جل یا حال بودن: 149
رجوع ضامن به مضمون عنه: 151
الف: اذن مضمون عنه در ضمانت: 151
ب : تأدیه دین از سوی ضامن: 153
رجوع به مضمون عنه پیش از تأدیه: 154
تأدیه ناروای دین: 155
مواردی که ضامن حق رجوع به مضمون عنه را ندارد: 157
حالات مختلف پرداخت دین از سوی ضامن: 158
ضمانت از ضامن: 158
ضمان معاوضی در بیع 160

تعریف و ماهیت ضمان معاوضی  

مبحث نخست:تعریف ضمان معاوضی 160

مبحث دوم:ماهیت ضمان معاوضی و تفاوت آن با ضمان تلف 160

مبحث سوم: انتقال ضمان 160
قاعده علی‌الید: 160
تلف نماء حاصل از مبیع: 160
برخی موارد مرتبط با عقد بیع 160
تلف بیع در مأخوذ بالسوم: 160
تلف مبیع در اجاره به شرط تملیك: 160

کاهش یا افزایش مسئولیت قراردادی-

اثر قرارداد در مسئولیت 177
اقسام شروط مربوط به مسئولیت قراردادی 180
(شرط عدم مسولیت مطلق در صورت عدم اجرای قرارداد) 182
(مثال جهت شرط عدم مسئولیت وکاهش مسئولیت) 184
(شرط استثنای بعضی از اسباب عدم اجرا) 185
منابع: 187
 

 

فایل های دیگر این دسته